Winnice na Sycylii – przewodnik po krainie wina, słońca i tradycji
28 października, 2024Winnice na Sycylii, największej wyspie Morza Śródziemnego, to miejsce, gdzie wino, słońce i historia splatają się w niezwykły sposób. Tutaj winiarstwo ma swoje korzenie sięgające starożytności, a każdy łyk sycylijskiego wina przenosi nas w podróż przez czas, tradycje i smaki tej wyjątkowej krainy. Od urokliwych winnic u podnóża wulkanu Etna, po malownicze krajobrazy wyspy wypełnione zielonymi winoroślami, Sycylia jest rajem dla miłośników wina i podróży.
Odwiedzając sycylijskie winnice, zanurzysz się w niepowtarzalnej atmosferze, gdzie śródziemnomorskie powietrze miesza się z aromatami dojrzałych winogron, fig, cytrusów i ziół. Każda winnica to odrębna opowieść o rodzinach, które z pasją od pokoleń kultywują winiarskie tradycje. To tutaj, na skalistych wzgórzach i w żyznych dolinach, powstają wina pełne charakteru, które zdobywają uznanie na całym świecie.
Z ogromną przyjemnością rozpoczynamy tym artykułem cykl przewodników po najpiękniejszych winnicach Włoch, który zabierze Was w podróż po najbardziej malowniczych regionach winiarskich tego kraju. Każdy region Włoch ma swoją wyjątkową historię, charakterystyczne szczepy i niepowtarzalny klimat, a my odkryjemy je krok po kroku. Na początek zapraszamy na Sycylię — słoneczną wyspę, gdzie wino jest nieodłącznym elementem kultury, tradycji i życia codziennego.
Dlaczego Sycylia?
Sycylia to esencja śródziemnomorskiego stylu życia — ciepła gościnność, zapierające dech w piersiach widoki i wyjątkowa kuchnia, która doskonale harmonizuje z lokalnymi winami. Wyspa słynie nie tylko z doskonałych win, takich jak Nero d’Avola, ale także z unikalnej mieszanki kultur, które przez wieki kształtowały jej historię. Degustacja win na Sycylii to podróż przez smaki, zapachy i dźwięki wyspy, które na długo pozostaną w pamięci.
Historia winiarstwa na Sycylii
Sycylijskie winiarstwo ma historię liczącą kilka tysięcy lat. Już Fenicjanie i Grecy doceniali bogactwo tej ziemi, wprowadzając techniki uprawy winorośli, które później zostały udoskonalone przez Rzymian. Dzięki sprzyjającemu klimatowi, bogatej glebie wulkanicznej i położeniu na skrzyżowaniu szlaków handlowych, Sycylia stała się ważnym centrum produkcji wina w starożytnym świecie. Współczesne winiarstwo na wyspie kontynuuje tę bogatą tradycję, łącząc nowoczesne technologie z głębokim szacunkiem do natury i lokalnych odmian winorośli.
Charakterystyczne szczepy i rodzaje win
Sycylia słynie z unikalnych szczepów winorośli, które rozwijają się w specyficznym klimacie wyspy, charakteryzując się intensywnymi aromatami i bogatymi smakami.
- Nero d’Avola: Najbardziej znany sycylijski szczep, dający wina o głębokim kolorze, intensywnych aromatach czerwonych owoców, przypraw i czekolady. Idealny do dań z dziczyzny i grillowanych mięs.
- Grillo: Biały szczep, który zyskał popularność jako główny składnik Marsali, ale teraz wytwarza się z niego także świeże, cytrusowe wina doskonałe do owoców morza.
- Catarratto: Jeden z najstarszych szczepów na wyspie, dający lekkie, kwasowe białe wina o delikatnym aromacie jabłek i kwiatów.
- Carricante: Uprawiany głównie na stokach Etny, tworzy eleganckie, mineralne białe wina, które są idealne do ryb i lekkich dań.
- Frappato: Lżejszy czerwony szczep o aromatach kwiatów i świeżych jagód, doskonały do serów i makaronów.
Najlepsze winnice na Sycylii
Donnafugata — królewskie wina Sycylii
Donnafugata to jedna z najbardziej renomowanych winnic na Sycylii, znana z produkcji wysokiej jakości win, które odzwierciedlają bogactwo i różnorodność terroir tej włoskiej wyspy. Oto kilka kluczowych informacji na temat winnic Donnafugata:
Historia i położenie
Winnica Donnafugata została założona w 1987 roku przez rodzinę Pietrangeli, która od pokoleń zajmuje się uprawą winorośli. Farma znajduje się w Dolinie Noto, w regionie Etna na Sycylii, co zapewnia idealne warunki klimatyczne i glebowe dla uprawy różnych odmian winorośli.
Terroir i klimat
Region Etna charakteryzuje się wulkanicznymi glebami, które nadają winom unikalny mineralny charakter. Klimat śródziemnomorski, z ciepłymi, suchymi latami i łagodnymi, wilgotnymi zimami, sprzyja dojrzeniu winogron, jednocześnie chroniąc je przed chorobami.
- DONNAFUGATA
Damarino Ansonica Sicilia DOC White
89.00 zł Do koszyka - DONNAFUGATA
Sherazade Nero d’Avola Sicilia DOC
109.00 zł Brak w magazynie - DONNAFUGATA
Mille e una Notte Red Sicilia DOC
419.00 zł Do koszyka
Uprawiane odmiany winogron
Donnafugata specjalizuje się w różnych odmianach winorośli, zarówno lokalnych, jak i międzynarodowych, w tym:
- Nerello Mascalese i Nerello Cappuccio – typowe dla regionu Etna, używane do produkcji eleganckich czerwonych win.
- Carricante – główna biała odmiana winorośli na stokach Etna, używana do produkcji wytrawnych i aromatycznych win białych.
- Grillo, Inzolia i Catarratto – popularne białe odmiany na Sycylii, wykorzystywane do tworzenia różnorodnych win.
- Petit Sirah, Syrah i Cabernet Sauvignon – odmiany międzynarodowe, które Donnafugata adaptuje do lokalnych warunków.
Metody produkcji
Donnafugata łączy tradycyjne metody uprawy i produkcji wina z nowoczesnymi technologiami. Winnica kładzie duży nacisk na zrównoważony rozwój, dbając o środowisko naturalne i minimalizując wpływ na ekosystem.
Najbardziej znane wina
- Ben Ryé Etna Rosso – jedno z flagowych win czerwonych, zrobione głównie z nerello mascalese, charakteryzuje się złożonością aromatów i długim finiszem.
- Donnafugata Mille e Una Etna Bianco – wytrawne wino białe, pełne owocowych i mineralnych nut, doskonale odzwierciedla terroir Etna.
- Donnafugata Ripasso di Mister Bianco – wyjątkowe czerwone wino, które łączy w sobie cechy tradycyjnych win z nowoczesnymi technikami produkcji.
Zwiedzanie winnicy
Donnafugata oferuje możliwość zwiedzania swoich winnic oraz degustacji win, co jest doskonałą okazją do poznania procesu produkcji i historii firmy. Winnica organizuje także różnorodne wydarzenia kulturalne i kulinarne, promując lokalne tradycje i kuchnię Sycylii.
Inicjatywy zrównoważonego rozwoju
Winnica Donnafugata angażuje się w proekologiczne praktyki, takie jak ekologiczne nawożenie, ochrona bioróżnorodności oraz ograniczanie zużycia wody i energii. Celem jest produkcja win wysokiej jakości przy jednoczesnym poszanowaniu dla środowiska naturalnego.
Jak dojechać do winnicy Donnafugata z lotniska?
Donnafugata posiada winnice w kilku miejscach na Sycylii, m.in. w Marsali, na wyspie Pantelleria oraz w Contessa Entellina. Jeśli podróżujesz z Palermo, do posiadłości Contessa Entellina można dotrzeć wynajętym samochodem w około 1,5 godziny, kierując się na południowy zachód autostradą SS624. Z Katanii podróż jest dłuższa, zajmuje około 2,5 godziny, najlepiej trasą A19 w kierunku Palermo, a następnie lokalnymi drogami do posiadłości. Na wyspę Pantelleria można dostać się promem lub lokalnym lotem z Trapani lub Palermo.
Dlaczego warto odwiedzić: Donnafugata to jeden z najbardziej prestiżowych producentów na wyspie, znany z tworzenia win pełnych elegancji i wyrafinowania. Winnica słynie z unikalnych etykiet, które są małymi dziełami sztuki, nawiązującymi do sycylijskiej kultury.
Anegdota: Nazwa Donnafugata oznacza „uciekającą kobietę” i odnosi się do królowej Marii Karoliny, która schroniła się na Sycylii podczas ucieczki przed Napoleonem. Dziś ta historia odżywa w ich wspaniałych winach.
Benanti — wina z wulkanu
Winnica Benanti, położona na zboczach aktywnego wulkanu Etna na Sycylii, jest jednym z najbardziej cenionych producentów wina w regionie. Dzięki unikalnym warunkom glebowym oraz klimatycznym, jakie zapewnia wulkan, powstają tu wyjątkowe wina o mineralnym charakterze. Winnice Benanti wykorzystują rodzime szczepy, takie jak Nerello Mascalese i Carricante, które w połączeniu z wulkaniczną ziemią dają trunki pełne głębi, elegancji i wyrazistego smaku. Marka ta jest doskonałym przykładem tradycji i innowacji, łącząc bogatą historię z nowoczesnymi metodami uprawy.
Jak dojechać do winnicy Benati?
Lotnisko Catania-Fontanarossa jest najbliższym lotniskiem do winnicy Benanti, oddalonym o około 30 km. Najłatwiej dojechać wynajętym samochodem – podróż zajmuje około 40 minut autostradą A18 w kierunku północnym. Alternatywą jest autobus do centrum Katanii, a następnie przesiadka na lokalne połączenie do miejscowości Viagrande, gdzie znajduje się winnica. Warto skontaktować się wcześniej, aby upewnić się o dostępnych opcjach transportu na miejscu.
Dlaczego warto odwiedzić: Benanti to pionierzy w produkcji win wulkanicznych, położonych na stokach Etny. Ich wina oddają unikalny charakter terroir tego aktywnego wulkanu, z wyraźnymi nutami mineralności i świeżości.
Atrakcje: Zwiedzanie winnic Benanti to okazja, aby poznać sekrety produkcji win na wulkanicznych glebach, a także podziwiać spektakularne widoki na Etnę.
Tasca d’Almerita — tradycja i innowacja
Winnica Tasca d’Almerita, z tradycjami sięgającymi niemal 200 lat, jest symbolem sycylijskiego winiarstwa. Rodzina Tasca od pokoleń dba o jakość i autentyczność swoich win, rozwijając uprawy na różnych terroirach Sycylii, w tym w regionach Etna, Regaleali, Capofaro, Tascante, i Mozia. Każde z tych miejsc oferuje wyjątkowe warunki klimatyczne, co pozwala na tworzenie różnorodnych win, które oddają ducha wyspy. Od eleganckich, wytrawnych bieli po głębokie, bogate czerwienie – Tasca d’Almerita łączy szacunek dla natury z innowacyjnymi technikami, wprowadzając sycylijskie wina na światowy poziom.
Jak dojechać do winnicy Tasca d’Almerita?
Tasca d’Almerita zarządza winnicami w kilku lokalizacjach na Sycylii, jednak najpopularniejsza to posiadłość Regaleali w środkowej części wyspy. Najlepiej dotrzeć tu wynajętym samochodem z lotniska Palermo (ok. 1,5 godziny jazdy) lub z Katanii (ok. 2 godziny). Droga prowadzi przez malownicze tereny wiejskie, a trasa z Katanii wiedzie autostradą A19 w kierunku Enny, a następnie lokalnymi drogami do posiadłości.
Dlaczego warto odwiedzić: Tasca d’Almerita to jedna z najstarszych winnic na wyspie, z historią sięgającą XIX wieku. Znana jest z produkcji win, które łączą w sobie sycylijską tradycję z nowoczesnymi technologiami winiarskimi.
Atrakcje: Oprócz degustacji win, goście mogą zwiedzać rozległe posiadłości, ogrody i historyczne budynki. To idealne miejsce, aby poczuć luksusową, arystokratyczną atmosferę dawnej Sycylii.
Cantine Florio — kolebka Marsali
Cantine Florio, założona w 1833 roku na zachodnim wybrzeżu Sycylii, jest ikoną tradycji produkcji marsali, słynnego sycylijskiego wina wzmacnianego. Winnica ta, z malowniczymi piwnicami o grubych murach, stworzona została z myślą o długim dojrzewaniu trunków, co nadaje im głęboką, karmelową barwę oraz wyjątkowy smak. Cantine Florio nieustannie kultywuje receptury przekazywane z pokolenia na pokolenie, a ich marsala zachwyca bogactwem aromatów, od nut suszonych owoców po subtelne przyprawy. To prawdziwa kwintesencja sycylijskiej kultury w każdym kieliszku.
Jak dojechać do winnicy Cantine Florio?
Dla miłośników marsali lotnisko Trapani-Birgi jest najwygodniejszą opcją, oddalone od Cantine Florio o zaledwie 20 km. Samochodem można dojechać autostradą SP21 w około 25 minut, kierując się na Marsalę. Z Palermo podróż również jest możliwa – trwa około 1,5 godziny, wiodąc trasą A29 na południowy zachód. Na miejscu w Marsali dostępne są także usługi transportu miejskiego, choć wynajem auta daje większą swobodę.
Dlaczego warto odwiedzić: Cantine Florio to winnica, która od XIX wieku specjalizuje się w produkcji słynnego sycylijskiego wina Marsala. Ich piwnice pełne beczek to prawdziwa podróż w czasie, która oddaje bogactwo sycylijskiego dziedzictwa winiarskiego.
Atrakcje: Degustacja różnych rodzajów Marsali, od wytrawnych po słodkie, to obowiązkowy punkt programu. Wizyta w Cantine Florio pozwala także odkryć proces dojrzewania tego wyjątkowego trunku.
Jak degustować wina na Sycylii
Degustacja wina na Sycylii to rytuał, który warto celebrować. Podczas wizyt w winnicach, zwróć uwagę na kilka elementów:
- Obserwacja: Zanim skosztujesz, przyjrzyj się barwie wina. Czerwone wina z Sycylii mają głębokie, rubinowe odcienie, a białe mogą być krystaliczne z odcieniami złota.
- Aromat: Zakręć kieliszkiem, aby uwolnić aromaty. Sycylię można wyczuć w zapachach cytrusów, owoców morza, przypraw i ziół.
- Smak: Pozwól winu rozprowadzić się po całym podniebieniu. Wina z Sycylii cechują się bogatą strukturą, wyraźną kwasowością i długim finiszem.
Kuchnia Sycylii – idealne połączenia z winem
Sycylię poznaje się także przez smaki jej kuchni. Oto kilka tradycyjnych potraw, które doskonale komponują się z lokalnymi winami:
- Arancini: Chrupiące kuleczki ryżowe z nadzieniem, doskonałe z lekkim białym winem Grillo.
- Pasta alla Norma: Makaron z bakłażanem i pomidorami, podawany z pełnym Nero d’Avola.
- Cannoli: Słodkie rurki nadziewane ricottą, idealnie pasują do słodkiej Marsali.
Spróbujmy podsumować
Oprócz wina, warto zaopatrzyć się w inne lokalne produkty: oliwę z oliwek, pistacje z Bronte, czy sycylijskie sery. Pamiętaj, że wiele winnic oferuje możliwość wysyłki swoich win, co ułatwia transport zakupów po powrocie do domu.