Franciacorta – co kryje się za tymi włoskimi bąbelkami?
4 maja, 2023Franciacorta – obszar upraw, włoskie wino musujące. Przyjemność bąbelków w żaden sposób nie ustępująca szampanowi. Poleć z nami na południowy brzeg jeziora Iseo i otwórz korki.
Franciacorta pieni się w drodze na szczyt
Franciacorta to wino musujące z Lombardii, które jest na ogół tajemnicą i nie jest jeszcze znane wielu osobom. Powód jest prosty: większość win musujących Franciacorta nie opuszcza Włoch. Czy to jako aperitif, do posiłku czy po prostu dlatego, że – od północy do południa Włosi doceniają swoje flagowe wino musujące. Coraz częściej Franciacorta wywołuje poruszenie na całym świecie, a smakosze i koneserzy wina próbują zdobyć jedną z rzadkich butelek.
Czym jest Franciacorta i dlaczego wszyscy za nią szaleją?
Franciacorta to włoskie wino musujące, które jest niemal identyczne z szampanem. Różni się jedynie obszarem uprawy i subtelnościami w smaku. W pozostałych przypadkach wino musujące Franciacorta ma pewne podobieństwa do szampana:
– pierwsza fermentacja na drożdżach
– druga fermentacja odbywa się w butelce przez wiele miesięcy
– odmiany winorośli Chardonnay i Pinot Nero tak jak w Champagne, z tym, że we Franciacorta są one uzupełnione o Pinot Bianco, podczas gdy Champagne preferuje Pinot Meunier
Czy zatem Franciacorta i Szampania to to samo?
Ważna różnica leży w lokalizacji dwóch regionów uprawy winorośli. Szampania bardzo daleko na północy Francji, Franciacorta na południe od Alp we Włoszech. Podczas gdy w Szampanii dominują mineralne gleby kredowe, odmiany winorośli w Lombardii korzystały z luźnych gliniastych i krzemionkowych gleb morenowych roztopionych w czasie lodowców. Odmiany winogron rozwijają się na swój sposób w tych dwóch miejscach. Dla win z Franciacorty oznacza to ekspansywną owocowość niespotykaną w Szampanii.
Jak smakuje Franciacorta?
Promiennie złotożółta Franciacorta łączy w sobie różnorodne owocowo-świeże aromaty, które wspaniale współgrają z eleganckim perlage. Często wyczuwalne są nuty pomarańczy, mango, jabłek, brzoskwiń i grejpfrutów. Egzotycznym aromatom towarzyszą drożdżowe niuanse oraz cynamon, piernik lub orientalne przyprawy.
W zależności od rodzaju wina musującego – brut, sec, demi-sec – Franciacorta jest wytrawna do słodkiej, a więc służy wszystkim gustom musującego i owocowego wina musującego.
Satèn, Millesimato, Riserva i Rosé
Wina musujące Franciacorta występują w wielu różnych stylach.
Satèn:
Kremowy z musujących. Satèn ma niskie ciśnienie, a zatem rozwija niesamowicie miękkie uczucie na podniebieniu. Nic dziwnego, Satèn oznacza jedwab w lokalnym dialekcie. Satèn składa się też wyłącznie z białych odmian winogron.
Millesimato:
Vintage Franciacorta jest w 85% single-vineyard i starzeje się 30 miesięcy w butelce. Tylko wtedy, gdy winorośl jest odpowiednia i może wytrzymać długie starzenie w butelce, Millesimato jest tworzony i prezentuje specyficzne cechy roku.
Rosé:
Świeżo zebrane winogrona Pinot Nero są macerowane ze skórkami i pozostają tam aż do uzyskania pożądanego odcienia. Różowe wino musujące wydaje się znacznie mocniejsze i bardziej strukturalne.
Riserva:
Tylko najlepsze roczniki mogą być winifikowane jako Riserva. Aby osiągnąć swój pełny potencjał i najlepszą możliwą jakość, Franciacorta Riserva jest starzona przez okres do 67 miesięcy. Efektem jest złożona harmonia aromatów, która stanowi ukoronowanie win musujących z Franciacorty.
Dozowanie
Dodanie dozowania, czyli mieszanki cukru i drożdży, jest po prostu częścią win musujących fermentujących w butelkach i sprawia, że Franciacorta błyszczy. W zależności od ilości dodanego dozowania, zmieni się również słodycz Franciacorty. Zwracaj więc uwagę na etykietę, ponieważ podaje ona informacje o zawartości cukru resztkowego, a tym samym o słodkości wina musującego. Istnieje 6 dopuszczalnych dawek dla Franciacorty.
Pas Dosé – najbardziej wytrawna Franciacorta ma zawartość cukru resztkowego do 3 g/l.
Extra Brut – bardzo wytrawne wino musujące o zawartości cukru resztkowego do 6 g/l.
Brut – Franciacorta Brut uważana jest za najbardziej wieloaspektowe wino musujące w gamie, a jej maksymalna zawartość cukru resztkowego wynosi 12 g/l.
Extra Dry – dzięki łagodnej zawartości cukru resztkowego od 12 do 17 g/l jest szczególnie polecane do wszelkiego rodzaju potraw.
Sec/Dry – z zawartością cukru resztkowego od 17 do 31 g/l, Franciacorta Sec należy do słodkawego końca skali.
Demi-Sec – jest prawdziwie słodkie, a zawartość cukru resztkowego wynosi od 33 do 50 g/l – idealne jako digestif i deser.
Franciacorta DOCG – odzwierciedlenie ziemi
Miejscowi winiarze ciężko pracowali na to, aby Franciacorta miała oznaczenie DOCG (Denominazione di Origine Controllata e Garantita). Narzucili sobie surowe przepisy dotyczące produkcji wina musującego, od uprawy do gotowej butelki. Nad tym, aby wszystkie wina musujące z Franciacorty spełniały wymogi przepisów i zachowały swój charakter czuwa założone w 1990 roku Consorzio Franciacorta. Stowarzyszenie pierwszych producentów Franciacorty postawiło sobie za cel stworzenie produktu reprezentatywnego dla obszaru produkcji, noszącego dumną nazwę swojego pochodzenia.
Zasady produkcji wina musującego Franciacorta:
– odmiany winogron określa się jako Chardonnay, Pinot Nero i Pinot Bianco
– winnice, w których uprawia się winogrona na wino bazowe, muszą mieć co najmniej 4 500 krzewów na hektar
– z każdej winorośli należy zebrać maksymalnie 2 kilogramy winogron
– wino bazowe musi być poddane winifikacji w granicach regionu winiarskiego Franciacorta
– winogrona muszą być wyciskane bezpośrednio, bez usuwania łodyg, chyba że produkowane jest wino różowe
– dojrzewanie w butelce jest wyraźnie określone dla każdej odmiany i wynosi co najmniej 18 miesięcy dla tradycyjnej Franciacorty, 24 miesiące dla Satèn, 30 miesięcy dla Millesimato i 60 miesięcy dla Riserva
– Franciacorta musi mieć złoto-żółty kolor, owocowe aromaty, złożony zapach fermentacji w butelce, co najmniej 11,5% alkoholu, co najmniej 5,0 g/L kwasowości. Inne subtelności są określone dla różnych wariantów.